Mohammad Sadegh Zarei
Abstract
مقاله ی حاضر بر آن است تا با استفاده از نظریات لویی آلتوسر در تعریف "ایدئولوژی ساختاری" و همچنین نظریات ژاک دریدا در تبیین مفهوم "نشان" به بررسی ساختار روایت وی اس نایپل ...
Read More
مقاله ی حاضر بر آن است تا با استفاده از نظریات لویی آلتوسر در تعریف "ایدئولوژی ساختاری" و همچنین نظریات ژاک دریدا در تبیین مفهوم "نشان" به بررسی ساختار روایت وی اس نایپل در رمان خانه ای برای آقای بیسواس و در کشوری آزاد بپردازد. در نگاه آلتوسر، ایدئولوژی توهمی است که وضیعت واقعی / عینی را پنهان می سازد و از این رو نوعی "آگاهی کاذب" را ایجاد می کند تا بدین وسیله اثر ایدئولوژیک خود را استمرار ببخشد. به عبارتی دیگر، ایدئولوژی رابطه فرد را با واقعیت بیرون متوهم می سازد. در رمان خانه ای برای آقای بیسواس و در کشوری آزاد نایپل تلاش میکند تا ساختار روایتش را براساس طرحی ایدئولوژیک و با "فراخواندن" پی درپی قهرمان داستان به عنوان "دیگری" پی ریزی نماید، تا بدین وسیله دوگانگی نهادینه شده در روایتش را به گونه ای پوشش دهد. نایپل بعضاً در جایگاه یک ایدئولوگ، ایدئولوژی استعمارگرانه ای را در قالب روایت بیان میکند تا شاید بدین وسیله از یک سو آگاهی حاصل از خاستگاه استعماری خود را به رخ بکشد و از سوی دیگر تاثیر ژرف ایدئولوژی ها را در روایت نشان دهد و بتواند بدین وسیله خود را مستقل از تاثیر ایدئوژیک روایتش نشان دهد. حال آنکه او خود مبتلا به است. ساختار روایت او و رد و "نشان" باقی مانده از نظام معنایی آثارش این طرح را کاملاً برملا می سازد. اینجاست که اثر نایپل صرفاً فراتر از محصول مستقیم گفتمان حال حاضر خودش ظاهر می شود. وی خود محبوس در ایدئولوژی ساختاری و مدام در در حال "فراخوانده شدن" است و آثارش هر چند به ظاهر مستقل از عاقبت و سرنوشت خویش، اما به یمن بستر روایت گونه این دوگانگی را نشان می دهند.